Tölvunotkun kærastans að rústa lífinu

Þegar fólk er með fíkn í síma eða tölvu þá …
Þegar fólk er með fíkn í síma eða tölvu þá gleymir það stað og stund. Makar, fjölskylda og vinir geta fundið fyrir gremju þessu tengdri. Ljósmynd/Thinkstockphotos

El­ín­rós Lín­dal, ein­stak­lings- og fjöl­skylduráðgjafi, svar­ar spurn­ing­um les­enda Smart­lands. Hér spyr kona hvað hún geti gert. Kærastinn hennar er fastur í tölvunni og hún er ráðalaus þar sem ekki er hægt að ná sambandi við hann og hegðunin er að sundra fjölskyldunni.

Sæl

Takk fyrir að taka þér tímann til að svara spurningum hér inni. Mér finnst það hjálpa mikið að lesa svörin þín þó svo aðstæðurnar séu ekki þær sömu hjá mér.

Það sem brennur á mér er sambandið mitt og kærasta míns. Við erum búin að vera saman í mörg ár og eigum yndisleg börn. Ég varð ólétt fljótlega eftir að við byrjuðum saman. Man hreinlega ekki hvernig við enduðum á að byrja saman en við höfum alltaf verið miklir vinir í okkar sambandi.


Það sem plagar mig í okkar sambandi er hans endalausa athygli á samfélagsmiðlunum. Ef það er ekki Facebook þá er það Whatsapp eða fótboltagrúppurnar, Fantasy league eða einhver tölvuleikur.


Þegar við erum saman sem fjölskylda og höfum tíma saman til að dást að börnunum okkar þá er hann svo fjarri, niðurlútur í símanum. Er búin að gefast upp [á] að reyna að halda [uppi] samræðum við hann á kvöldin þegar við höfum tíma fyrir okkur þar sem svarið er oftast: ha?

Þegar frumburðurinn okkar fæddist og brjóstagjöfin gekk hræðilega hélt ég að hann yrði til staðar fyrir mig, en þá fór öll athyglin í War of Worldcraft tölvuleikinn. Eftir nokkrar vikur þegar ég var búin að fá nóg þá gerði ég honum úrslitakosti. Við eða tölvan!

Hann rankaði við sér og bætti sig umtalsvert. Svo einhverjum árum síðar þá þarf ég aftur að minna hann á hvað skiptir honum [sic] mestu máli. Þá var það þannig að þegar við komum saman heim eftir vinnu þá var rokið í tölvuna og ég var ein frammi að klæða börnin úr fötunum og spjalla við þau. Það breyttist eftir það og hann hjálpaði meira til og gerir enn.

Í dag nýti ég hvert tækifæri til að tuða yfir þessu og hann fer strax að reyna að finna högg á mig með símanotkunina mína. Það endar auðvitað í rifrildum.

Stundum bið ég hann hreinlega að leggja símann frá sér þegar ég vil hann „á staðnum“ með misjöfnum árangri.

Mig langar ekki að vera í þessum aðstæðum í sambandinu okkar. Hjartað mitt brestur í hvert skipti sem ég hugsa um að sundra fjölskyldunni út af einhverju svona.

Hvað get ég gert?

Bestu kveðjur

El­ín­rós Lín­dal er NLP-ein­stak­lings- og fjöl­skylduráðgjafi með grunn­próf í sál­fræði …
El­ín­rós Lín­dal er NLP-ein­stak­lings- og fjöl­skylduráðgjafi með grunn­próf í sál­fræði og fjöl­miðla­fræði. MBA frá Há­skól­an­um í Reykja­vík. Hún sér­hæf­ir sig í meðvirkni og fíkni­sjúk­dóm­um. mbl.is/Eggert

Sæl mín kæra.

Gott að fá bréf frá þér. Þú ert að kljást við raunverulega áskorun og þarft að gefa þér leyfi til að skoða stöðuna sem þú ert í með aðstoð fagmanns. Eins og þú lýsir aðstæðunum þínum í dag virðist þú vera aðstandandi einstaklings með tölvufíkn. Þú lýsir klassísku samskiptamynstri sem myndast í fjölskyldum þar sem verið er að kljást við fíkn. Þú ert að reyna að stjórna hegðun kærastans og fíknin er að sundra fjölskyldunni. Hér er ég ekki að alhæfa um stig fíknar heldur að greina út frá því hvernig þú lýsir aðstæðum. 

Það sem hindrar oftast aðstandendur í að leita sér aðstoðar er samþykki þess sem er í fíkn. Sem dæmi heyri ég oft hjá fólki sem ég aðstoða: „Konan mín segist ekki vera alkóhólisti, en hún drekkur daglega. Ef hún vill ekki viðurkenna vandann, má ég þá taka mér stöðu sem aðstandandi?“ 

Að mínu mati er alltaf best að slökkva bara á öllum hugsunum um stund og spyrja sig: „Er ég besta útgáfan af mér? Er ég að reyna að stjórna og breyta öðrum? Er ég með áskorun sem er að sundra fjölskyldunni?  Hef ég reynt nóg sjálf/sjálfur?

Ef svörin eru já, þá er lausnin einföld og hún virkar. 

Fyrsta skrefið sem aðstandandi felur alltaf í sér að skoða vandann og viðurkenna vanmáttinn gagnvart því að stjórna öðrum. Fíkn er fix. Eins konar flótti frá raunveruleikanum sem elur af sér hegðun sem verður aldrei betri með árunum. Þess vegna ertu komin á þennan stað að finnast þú standa höllum fæti. Fjölskyldur fólks með fíkn verða veikar út af ástandinu.

Stundum þegar ég hef verið að aðstoða fólk í þessum aðstæðum þá er erfitt að greina á milli hver er fíkill og hver er aðstandandinn. Því fíkillinn fær fixið sitt reglulega og getur því slakað á inn á milli. Aðstandendurnir eru í stöðugri spennu, vanlíðan og óstjórn sjálfir út af ástandinu. Ég segi þetta af alúð og með kærleika án allra fordóma. Ég þekki það af eigin hendi að vera meðvirk. Á tímabili hefði andlit mitt getað plumað sig sem fullkomlega á plakati sem auglýsing fyrir sjúkdóminn, svo veik var ég orðin af því að vera aðstandandi. Ég varð versta útgáfan af mér og í raun var fíkill minn bara hátíð miðað við mína hegðun. 

Ef þú vilt komast í bata þá verður þú að setja fókusinn á þig núna. Slepptu kærastanum alveg og leyfðu honum að komast á sinn botn. Vertu kærleiksrík og góð við hann og notaðu tímann frekar til að sjá hversu stjórnlaus hann verður í staðinn fyrir að reyna að ala hann upp og stjórna. Þá sérðu áskorunina eins og hún raunverulega er. 

Þú þarft að velja að vera í sambandi með honum á hverjum degi. Þú ert ekki fórnarlamb, heldur fullorðin kona með val. Skilur þú mig? Ef þú vilt vera á staðnum með honum, þarftu að sýna ástandi hans skilning. Ekki aðstoða hann í fíkninni. Settu mörk og vertu ákveðin en góð. En þú hefur alltaf val. Það er frelsið þitt. Ég held að samband þitt við kærasta þinn sé gjöf til þín, þú ert í gegnum hann að fá tækifæri til að græða gömul og ný sár.

Lausnin er ótrúlega skemmtileg og vinnan fram undan hjá þér mun fjalla um að þú finnir sjálfa þig aftur. Verður besta útgáfan af þér og munt eiga gott líf. Afurð þessarar vinnu verður svo að börnunum þínum mun fara að líða betur líka og síðan mun væntanlega kærastinn þinn taka ábyrgð á sér og verða besta útgáfan af sér líka. 

Verkefnið sem þú stendur frammi fyrir getur orðið þín stærsta gjöf í þessu lífi. Hún var það fyrir mig og fjölmarga aðra. Mér hefur aldrei liðið betur í eigin skinni, ég þakka fyrir hvern dag sem ég fæ að lifa og njóta með þeim sem ég elska mest. Ég hef lært að ég get ekki leikið æðri mátt í lífi annarra. Hver og einn á þessari jörðu verður að fá að fara í gegnum sín verkefni á sínum hraða. Ég get hins vegar valið að vera kærleiksrík og skemmtileg við fólkið í mínu lífi. Ekki síst þá sem eru í fíkn í kringum mig. Þeir eru ekki óvinir mínir í þessu lífi. Enda er fíkn ekki val og alls ekki þægilegur staður að vera á. Sumir af mestu snillingum sem ég þekki eru fólk í bata frá fíkn. 

Ljósið lýsir upp myrkrið. Kærleikurinn er sterkari en óstjórn og leiðindi. Ótti í aðstæðum sambærilegum þeim sem þú ert í er blekking. Komdu inn í ljósið. Komdu að vinna í þér. Það er verðugt verkefni.

þú getur unnið í meðvirkni með ráðgjafa eða farið beint inn í deildir sem vinna í meðvirkni. Ekki láta eðli fíknarinnar hindra þig í að velja þér hópa að starfa með. Ef þig langar að spjalla við einstakan mann sem getur upplýst þig betur um tölvufíkn þá mæli ég með að þú talir við Þorstein Kristján Jóhannsson. Þú getur tengt við hann hér og lesið frábært efni um eðli fíknarinnar. Það er bara tímaspursmál þangað til að 12 spora tölvufíklafundir verða stofnaðir í landinu að mínu mati.

Gangi þér vel.

Ligg­ur þér eitt­hvað á hjarta? Þú get­ur sent El­ín­rós póst HÉR

mbl.is
Fleira áhugavert
Fleira áhugavert

Spurt og svarað

húðlæknir á Húðlæknastöðinni svarar spurningum lesenda

sálfræðingur á Sálfræðistofunni Sálarlíf svarar spurningum lesenda

einstaklings- og fjölskylduráðgjafi svarar spurningum lesenda

Klínískur félagsráðgjafi hjá Lausninni

hjúkrunar- og kynfræðingur svarar spurningum lesenda

svarar spurningum um lögfræðileg mál