Um leiš og Venesśelamašurinn Arturo Suįrez mętti ķ hiš alręmda Cecot-fangelsi ķ El Salvador eftir aš hafa veriš brottvķsaš žangaš af bandarķskum yfirvöldum segist hann hafa veriš barinn til óbóta.
Žegar hann komst aftur til mešvitundar tók fangelsisstjórinn, Belarmino Garcķa, į móti honum meš oršunum: „Velkomin til helvķtis. Velkomin ķ grafreit lifandi manna. Eina leišin śt héšan er daušur.“
Suįrez var mešal 251 fanga frį Venesśela sem nżlega var hleypt śt śr fangelsinu eftir aš hafa veriš sendir žangaš frį Bandarķkjunum en BBC birti ķ morgun vištöl viš nokkra žeirra.
Lķtiš vitaš um lķfiš innan veggjanna
Cecot, mišstöš fyrir vistun hryšjuverkamanna, var hannaš sem fjöldafangelsi fyrir ofbeldisfyllstu og hęttulegustu lišsmenn gengja ķ El Salvador og hefur žaš veriš helsta tįknmynd harkalegrar nįlgunar forseta landsins, Nayib Bukele, gegn óöld gengjastrķša, morša og kśgunar ķ landinu.
Sķšan fangelsiš var opnaš įriš 2023 hafa yfirvöld lķtiš gefiš upp um lķfiš innan veggja žessa stęrsta fangelsis Sušur-Amerķku og žar sem fįum föngum er nokkurn tķmann sleppt. Takmarkašar upplżsingar hafa veriš ašgengilegar um lķf fanganna, žangaš til nś.
Ķ vitnisburši sķnum lżsa mennirnir įtta sem ręša viš BBC reglubundnum barsmķšum, stundum meš kylfum į mešan žeir voru handjįrnašir. Einn segist hafa oršiš fyrir kynferšislegri misnotkun af hįlfu varša.
Svįfu į mįlmbekkjum
Mennirnir segja aš žeir hafi sofiš į mįlmbekkjum įn laka eša dżna og žurft aš borša meš berum höndum. Žeir höfšu heldur engan ašgang aš lögfręšingum eša umheiminum og engar klukkur voru į stašnum til aš vita hvaš tķmanum leiš.
Žeir eru į aldrinum 23 til 39 įra og höfšu allir veriš bśsettir ķ Bandarķkjunum. Sumir höfšu komiš inn ķ landiš ķ samręmi viš bandarķsk lög, ašrir höfšu fariš ólöglega yfir landamęrin, įšur en žeir voru sakašir um aš vera ofbeldisfullir lišsmenn gengja og vķsaš śr landi til El Salvador įn nokkurra sannana.
Žeir neita allir ašild aš gengjum og glępastarfsemi og segja aš žeir hafi aldrei fengiš tękifęri til aš andmęla įsökununum gegn sér. Flestir eru sannfęršir um aš žeir hafi veriš valdir śr vegna żmissa hśšflśra sinna, sem bandarķsk yfirvöld hafa haldiš fram aš sżni hugsanleg tengsl viš Tren de Aragua, alręmdan glępahóp sem į uppruna sinn ķ Venesśela.
Slegnir meš kylfum
Mennirnir lżsa žvķ hvernig žeir voru hlekkjašir į höndum og fótum og fluttir um borš ķ flugvél sem žeir héldu aš vęri į leiš frį Bandarķkjunum aftur til Venesśela. En žegar žeir lentu drógu veršir meš andlitsgrķmur žį śt śr vélinni og žeir įttušu sig į žvķ aš žeir voru komnir til El Salvador.
Žegar žeir komu aš Cecot, enn ķ hlekkjum, voru žeir neyddir til aš krjśpa fyrir mönnum sem rökušu af žeim hįriš. Žeir lżsa žvķ hvernig žeir žurftu aš afklęšast og klęšast sķšan hvķtum stuttbuxum, hvķtri peysu og hvķtum gśmmķskóm.
Mervin Yamarte, sem hafši unniš ķ tortilla-verksmišju ķ Texas žar til honum var vķsaš śr landi, segir aš hann hafi veriš barinn mešan hann var nakinn.
„Žeir slógu į rassinn į mér meš kylfu, kżldu mig ķ rifbeinin, žeir leyfšu mér ekki aš klęša mig ķ fötin mķn,“ segir hann.
Fundu fyrir sólinni tvisvar
Žį lżsa mennirnir ómannśšlegum ašstęšum ķ fangelsinu, salernisašstašan var mešal annars stašsett žannig aš allir gętu séš og frį henni stafaši ógešsleg lykt.
„Žaš var engin loftręsting, ekkert loftflęši. Hitinn var kęfandi,“ segir einn mannanna, Arturo, sem starfaši sem söngvari įšur en honum var vķsaš frį Bandarķkjunum.
Žeir tala sömuleišis allir um aš žeim hafi ekki veriš leyft aš fara śt. „Viš fundum sólina į lķkamanum ašeins tvisvar, ķ bęši skiptin žegar Rauši krossinn kom,“ segir Arturo og vķsar žar til heimsókna sem hjįlparsamtökin framkvęma ķ fangelsum til aš kanna ašstęšur.
Tilkynnti ekki ofbeldiš
Ķ vištalinu lżsa mennirnir sömuleišis hręšilegu ofbeldi sem žeir uršu fyrir af hįlfu fangavarša ķ eins konar pyntingarklefa ķ fangelsinu.
Söngvarinn Arturo segist hafa veriš fęršur ķ žann klefa ķtrekaš, yfirleitt sem refsingu fyrir žaš aš syngja, og eftir einar barsmķšarnar žar hafi hann ekki getaš sest nišur vegna žess aš rifin og nżrun ķ honum voru svo aum. „Tvisvar spżtti ég blóši. Höfušiš į mér var eins og boxpśši.“
Žį segir annar mannanna, Andry, frį žvķ aš hafa veriš kynferšislega misnotašur af fangavöršum ķ klefanum, sennilega žar sem žeir vissu aš hann vęri samkynhneigšur.
Hann segist ekki hafa žoraš aš tilkynna žaš til fangelsisyfirvalda žvķ hann „var hręddur um aš eitthvaš miklu verra myndi gerast... žess vegna įkvįšum viš allir aš žegja“.