lau. 14. júní 2025 09:42
„Nýja Lilo & Stich er ekki alveg á pari við upprunalegu teiknimyndina, þó hún sé skemmtileg.“
Hvar er ljóti andarunginn?

Lilo & Stitch er leikin endurgerð af upprunalegu og feikivinsælu teiknimyndinni Lilo & Stitch frá árinu 2002 eftir Chris Sanders og Dean DeBlois. Myndin fjallar um havaísku stúlkuna Lilo Pelekai sem er alin upp af eldri systur sinni Nani. Barnaverndarnefnd fylgist grannt með Nani og ef aðstæður breytast ekki er líklegt að systrunum verði stíað í sundur. Ekki bætir það ástandið þegar Lilo tekur að sér bandbrjálaðan hund sem reynist svo vera geimvera.

Lilo gefur honum heitið Stitch en raunverulegt heiti hans er „Tilraun 626“ en hann er hættuleg tilraun vísindageimverunnar Jumba (Zach Galifianakis) og er hannaður til að valda eyðileggingu og ringulreið hvert sem hann fer. Stitch er dæmdur í útlegð en tekst að sleppa og brotlendir á jörðinni. Tvær vanhæfar geimverur, Jumbo og Pleakley (Billy Magnussen), eru sendar niður á jörðina til að handsama Stitch en það er hægara sagt en gert. Stitch þykist vera hundur og felur sig á bak við Lilo því hann áttar sig á því að geimverurnar mega ekki láta neitt koma fyrir hana eða gera vart við sig. Með tímanum myndast sterk tengsl milli þeirra Lilo og Stitch. Um leið áttar hann sig á því að hann þarf ekki að vera þessi eyðileggjandi skepna sem hann var skapaður til að vera.

Líkt og svo oft áður er ekki þörf á þessari endurgerð jafnvel þó að nýja Lilo & Stitch sé mjög skemmtileg enda væri erfitt að gera leiðinlega mynd úr svona góðum efnivið. Endurgerðir og óþarfar framhaldsmyndir virðast því miður vera í tísku í kvikmyndageiranum í staðinn fyrir að gefa nýjum röddum hljómgrunn. Raunin er sú að það borgar sig fjárhagslega að gera endurgerðir og framhaldsmyndir af því að þá er verið að vinna með áhorfendahóp sem er nú þegar til staðar og undirrituð er ein þeirra. Ein ástæðan fyrir því að ég ákvað að horfa á þessa mynd í bíói er sú að upprunalega Lilo & Stitch er í miklu uppáhaldi hjá mér en framleiðslufyrirtækin reiða sig einmitt á það að aðdáendur upprunalegu myndarinnar vilji líka sjá endurgerðina jafnvel þótt hún sé líklega örlítið verri.

Að því sögðu er það nánast óhjákvæmilegt að bera þessar tvær myndir saman. Stærsta breytingin frá upprunalegu útgáfunni er auðvitað að nýja Lilo & Stitch er leikin útgáfa en ekki teiknimynd eins og fyrri útgáfan. Stærsta áhyggjuefnið var því hvort tölvugerða útgáfan af Stitch kæmi eins vel út og í upprunalegu útgáfunni. Það tókst ansi vel hjá teyminu sem sér um tæknibrellurnar að gera Stitch raunverulegan og lifandi og eiga þau mikið hrós skilið fyrir það því þetta er svo sannarlega vandmeðfarið. Aðalpersónan Lilo (Maia Kealoha) er líka einnig mun meira lifandi í nýju útgáfunni enda ekki teiknuð heldur leikin en það er ekki það sem undirrituð á við heldur er persónan marglaga í þessari útgáfu. Unga leikkonan Maia Kealoha gefur persónunni miklu meira líf og persónusköpunin virðist því betri. Það er ótrúlega skemmtilegt að horfa á Kealoha á skjánum, hún er með orku sem fangar strax áhorfendur og hægt að segja að hún haldi myndinni uppi en það er kannski of mikið lagt á unga dömu. Hins vegar eru margar grundvallarbreytingar sem styrkja ekki myndina heldur gera hana óskýrari og verri um leið. Þessu til stuðnings mætti nefna Jumba en í nýju útgáfunni er hann orðinn að algjöru illmenni en í gömlu útgáfunni lærir hann, líkt og Stitch, að verða góður og er tekinn inn í fjölskylduna. Með þessari breytingu verður boðskapur myndarinnar óskýr, sem er að allir geta lært að elska og þó að fólk, eða í þessu tilfelli geimverur, geri slæma hluti þá þýðir það ekki endilega að þær séu vondar, þau hafa kannski bara aldrei fengið tækifæri til þess að vera góð. Jumba fær svo sannarlega ekki að sýna aðra hlið á sér heldur breytist í mjög stereótýpískt illmenni sem bætir engu við myndina en gerir hana verri fyrir vikið. Stærstu mistökin sem voru gerð í nýju myndinni eru hins vegar að taka út fallegasta og erfiðasta atriði myndarinnar, þ.e. bókina Ljóti andarunginn og atriðið þar sem Stitch segir „Ég er týndur“ líkt og ljóti andarunginn segir í bókinni. Þessi bók skiptir miklu máli fyrir þróun sögupersónunnar, Stitch, en það er í gegnum bókina sem Stitch byrjar fyrst að skilja hugtakið „fjölskylda“ og bókin hjálpar honum að átta sig á því hvað Lilo og Nani skipta hann miklu máli, hann hættir því að taka ákvarðanir út frá sjálfum sér og byrjar að taka ákvarðanir sem eru þeim fyrir bestu. Í nýju útgáfunni trúir maður ekki persónuþróuninni hjá Stitch af því að það er ekki farið á dýptina, hann er til dæmis aldrei skammaður af Lilo eða Nani, það virðast í raun vera engar afleiðingar fyrir hann en hvernig lærir hann þá af mistökum sínum? Í staðinn er reynt að halda myndinni á léttum nótum og boðskapur myndarinnar veikist um leið.

Nýja Lilo & Stich er ekki alveg á pari við upprunalegu teiknimyndina, þó hún sé skemmtileg. Það er ljóst að leikstjórinn, Dean Fleischer Camp, reyndi að færa söguna í nýjan búning og það hefur bæði sína kosti og galla. Persónan Lilo lifnaði til dæmis við í þessari útgáfu með leik ungu og hæfileikaríku leikkonunnar Maia Kealoha. Stærstu mistök leikstjórans eru hins vegar að mörg af þeim þemum sem gerðu upprunalegu myndina sérstaka hafa farið út um gluggann og boðskapur því orðinn óskýr.

til baka