Sigurbjörg Alfonsdóttir er mikil áhugamanneskja um ræktun og garða, sem hún segir vera einskonar hugleiðslu fyrir sig. Hún og eiginmaðurinn hennar, Örlygur H. Bjarnason, eru búin að búa í Lambastekk í 27 ár og á þeim tíma hafa þau umturnað garðinum. Nýjasta viðbót þeirra er 70 fermetra pallur sem þau byggðu fyrir tveimur árum þegar þau fengu sér gróðurhús. Sigurbjörg og Ölli eiga tvær dætur og tvö barnabörn en hún hefur mestallan starfsferil sinn starfað sem grunnskólakennari og hann lengst af í byggingarvinnu en starfar nú hjá Kletti.
Sigurbjörg var í óðaönn að setja niður sumarblóm í garðinum þegar blaðamann bar að garði. En skyldi hún alltaf hafa haft áhuga á plöntum og ræktun? „Já ég hef alltaf haft hann, mér fannst gaman að horfa á gróðurinn og blómin þegar ég var krakki og svo þegar við hjónin keyptum fyrstu íbúðina okkar þá fór ég strax að setja niður skrautblóm og runna og ég hafði rosalega gaman af því. Við höfum búið á þremur stöðum og á þeim öllum hef ég verið að gróðursetja og rækta.“
Allt í órækt þegar þau keyptu húsið
Þegar hjónin keyptu húsið við Lambastekk var garðurinn í mikilli órækt. „Það var töluverð órækt hér en það hafði verið plantað miklu af runnum og trjám en greinilegt að það hafði sennilega aldrei verið klippt ein grein af þeim, þetta óx bara villt. Hér voru stórar aspir á lóðamörkunum sem við þurftum að taka annars væri engin sól í garðinum núna. Hér var líka allt þakið af yllirunnum, bara á allri lóðinni, við tókum hann en skildum einn eftir. Við sáðum svo nýju grasi og ræktuðum garðinn í raun alveg upp á nýtt.“
Nota gróðurhúsið til að rækta og borða í
Tal okkar berst að gróðurhúsinu sem er glænýtt og setur skemmtilegan svip á garðinn. „Við fengum okkur þetta hús fyrir tveimur árum en það er 15 fermetrar að stærð og tæknivætt. Við erum með sérstakt vökvunarkerfi í því og svo opnast gluggarnir sjálfkrafa til að stjórna hitastiginu inni í húsinu. Við keyptum það af fyrirtæki sem heitir Lágafell og erum afskaplega ánægð með húsið enda gerir það okkur kleift að rækta miklu fjölbreyttari plöntur en áður. Við notum húsið líka mikið til að vera í og borða, við borðuðum til dæmis þorramatinn í því í vetur en við erum með hitalampa og hitablásara í því þannig að við getum notað það á veturna,“ segir Sigurbjörg.
Ræktar fjölbreytt grænmeti
Í gróðurhúsinu eru ýmsar mat- og kryddjurtir. „Ég er með mikið af jarðarberjum og svo er ég líka að rækta tómata og agúrkur auk salats og kryddjurta. Þetta hef ég inni í gróðurhúsinu en ég er svo með graslauk og íslenskt garðablóðberg úti í garði sem ég nota töluvert í matargerð.“ Hún sáir fræjunum inni á heimilinu og færir svo plönturnar út í gróðurhús eða í garðinn á vorin.
„Það er smávegis frumskógur hér inni í húsinu á veturna, í fyrra þorði ég ekki að setja þetta út fyrr en í júní en í ár setti ég mikið út í byrjun maí þar sem veðrið er búið að vera svo gott.“ Þegar þau settu gróðurhúsið upp smíðaði Örlygur með hjálp tengdasonanna 70 fm pall við suðurenda hússins til að hafa það á en fyrir var u.þ.b. 30 fm pallur svo í heildina eru pallarnir tæpir 100 fermetrar.
Barnabörnin nota pallinn og pottinn mikið
„Við notum pallinn mikið og þegar barnabörnin koma þá fara þau í lítinn uppblásinn heitan pott sem við erum með hér á öðrum pallinum. Hér er mjög notalegt að vera og sérstaklega á dögum sem þessum. Ég er með slatta af pottum og sumarblómum á pallinum, sem gerir hann fallegan. Það er ofboðslega mikil veðursæld hér í garðinum og á dögum sem þessum er mjög heitt.“
Kirsuberjatréð hálfger dekurplanta
Fallegt kirsuberjatré er við inngang hússins sem Sigurbjörg segir að sé meira en 10 ára gamalt og hafi nokkrum sinnum gefið nokkur ber og einu sinni mjög mörg. „Eitt árið kom rosalega mikið af berjum á kirsuberjatréð okkar, en þá lentum við í svolitlu stríði við geitungana því þeir sóttu mikið í berin. Kirsuberjatréð er mjög viðkvæmt, eiginlega hálfgerð dekurplanta og ekki gefið að það komi alltaf ber en þegar þau koma eru þau dökkrauð og ótrúlega bragðgóð. Vorið þarf að vera hlýtt og ef það er of þurrt þá þarf að passa að vökva það og ef það er of vætusamt og lítil sól þá þroskast berin ekki. Í ár er góð berjavon þar sem tréð er við það að blómstra vel.“
Heimasmíðaður burstabær
Fallegur gamall lítill heimasmíðaður burstabær setur skemmtilegan svip á garðinn. „Bjarni Þorvaldsson tengdafaðir minn smíðaði þennan bæ í garðinn sinn en gaf okkur hann fyrir mörgum árum, hann er nú orðinn svolítið lúinn.“ Gróðurvegginn sem burstabærinn stendur við segist Sigurbjörg hafa gróðursett sjálf og bætir við að eiginlega einu trén sem eftir eru frá því þau keyptu húsið séu birkitré við norðanvert húsið.“
Mælir með jarðarberja- og kryddjurtaræktun fyrir byrjendur
Hún er stoltust og hrifnust af lyngrósunum og sírenunum sem hún hefur plantað og segir þær vera í miklu uppáhaldi. „Ég er líka mjög ánægð með beðið og trjábeðið þar sem burstabærinn er og trjáskeifan fyrir aftan gróðurhúsið er skemmtilegt líka. En mér finnst mest gaman að rækta salatið, tómatana og kryddjurtirnar, það er svo nærandi að geta sótt sér matvæli í garðinn sinn.“ Hún mælir með, fyrir þá sem eru að byrja á matjurtarækt, að planta kryddjurtum fyrst því þær séu svo auðveldar. „Jarðarberin eru líka auðveld, maður setur bara niður plöntu og svo koma blóm og síðan jarðarber. Plönturnar gefa mest af sér þegar þær eru þriggja ára, ég þarf sennilega að endurnýja þær næsta ár.“
Fólk kynni sér vel hvernig umhverfi henti plöntum best
Þegar hún er spurð um gott ráð fyrir þá sem eru að byrja að rækta þá segir hún að þetta sé ekki flókið en bara smá yfirlega og nostur. „Það erfiðasta er kannski að velja réttar plöntur á ákveðna staði. Ég mæli með að fólk lesi vel á miðana um ræktunarskilyrðin, til dæmis ef gróðursetja á í skugga að athuga þá hvort plantan sé skuggaþolin. Lesið ykkur vel til og fáið upplýsingar hjá fagfólkinu í búðunum. Ég hef gert mörg mistök í gegnum tíðina,“ segir hún hlæjandi og bætir við að þetta sé komið í ákveðið jafnvægi hjá sér núna.
Býflugnabú við svefnherbergið
Að lokum bætir hún við að það sé ýmislegt sem fylgi því að eiga garð, eins og barátta við skordýr og geitunga. „Hér er samt ekki mikið lúsmý en við höfum nokkrum sinnum fengið geitungabú í garðinn sem við höfum bara tekið. Ég kaupi plöntur sem laða að sér býflugur því ég er hrifin af þeim og þær eru góðar fyrir garðinn. En fyrir nokkrum árum fengum við býflugnabú undir þakið hjá okkur yfir svefnherberginu okkar, við skildum ekkert hvaða hávaði þetta var en áttuðum okkur svo á því að þetta var bú. Við þurftum því miður að láta taka það, enda var ekkert annað í stöðunni,“ segir Sigurbjörg.