Vaxtamunur į Ķslandi er stórlega ofmetinn og rangtślkašur ķ opinberri umręšu aš žvķ er fram kemur ķ nżju veršmati rįšgjafarfyrirtękisins Jakobsson Capital į Arion banka.
Žar segir aš išulega gleymist aš taka tillit til vaxtamunar af eigin fé. „Gróflega hefur vaxtamunur af mešalstöšu eigna veriš um 3% ķ bankakerfinu sķšustu įr og fariš hękkandi. Žaš er mikil einföldun į raunveruleikanum og hefur Jakobsson Capital įvallt reiknaš virkan vaxtamun ķ kjölfar įrsuppgjörs bankanna og birt ķ Višaukum. Virkur vaxtamunur hefur veriš um 2% ķ ķslenska bankakerfinu į sķšustu įrum. Hins vegar er ķslenska bankakerfiš fjįrmagnaš um 12 til 15% į eigin fé. Eigiš fé ber engan fjįrmagnskostnaš og hefur vaxtamunur į eigiš fé veriš um 8 til 9% žegar vaxtastig var ķ hįmarki. Ljóst er aš vaxtamunur į eigiš fé mun lękka hratt į nęstunni og ekki ólķklegt aš vaxtamunur į eigiš fé fari ķ 6% į nęstu 12 til 18 mįnušum,“ segir ķ veršmatinu.
Žar segir einnig aš žaš liggi žvķ ķ hlutarins ešli aš vaxtamunur į mešalstöšu eigna į Ķslandi sé allt aš 50% hęrri en ķ nįgrannalöndunum.
Eiginlegt eigiš fé ķ norręna bankakerfinu var til samanburšar 5,6% įriš 2023 eins og segir ķ veršmatinu.
Einnig segir Jakobsson Capital aš ef hagnašur er ekki nżttur til śtgreišslu aršs eša uppkaupa hlutafjįr, hękki vaxtamunur į hverju įri. „Vaxtamunur hękkar žangaš til hann nįlgast vaxtamun eigin fjįr. Žaš kemur ekki į óvart aš stjórnendur Arion banka hafa kappkostaš aš lękka eiginfjįrbindingu og eiginlegt eiginfjįrhlutfall į sķšustu įrum.“
Metinn į 204 krónur
Ķ greiningunni er hver hlutur ķ Arion banka metinn į 204 krónur en lokagengi bankans ķ višskiptum ķ gęr var 151 sem er um 35% munur. „Žessi munur er umtalsveršur en ekki verulegur,“ segir Snorri Jakobsson, eigandi Jakobsson Capital, ašspuršur ķ samtali viš Morgunblašiš.
Hann segir įstęšu hins 35% munar vera óvissu ķ hagkerfinu og hįtt vaxtastig. Žvķ haldi menn aš sér höndum ķ hlutabréfavišskiptum. „Žetta įstand hefur įhrif į fyrirtęki eins og banka.“
Eins og fram kemur ķ veršmatinu er bankaskattur į Ķslandi meš žvķ hęsta sem žekkist ķ Evrópu og er hann žrķžęttur: Sértękur bankaskattur, sérstakur fjįrsżsluskattur af hagnaši og sérstakur fjįrsżsluskattur į laun.
Ķ veršmatinu er rętt um įbatann af žessum sköttum en į móti 7,9 ma.kr. įvinningi er samkvęmt greiningunni óbeint tap vegna minni fjįrfestingar og lęgri hagvaxtar. „Óbeint tap rķkisins getur numiš margfaldri skattlagningu upp į 16,1 ma.kr. Óbeint tap fer eftir innlendri samkeppni į bankamarkaši. Ef samkeppnin vęri fullkomin kęmu lęgri skattar aš fullu fram ķ lęgra vaxtastigi og tap rķkisins vęri mest ķ žessu tilfelli. Fjįrfesting vęri mun meiri t.d. ķ ķbśšarhśsnęši og atvinnurekstri og hagvöxtur hęrri,” segir ķ greiningunni.
Ķ veršmatinu er fjallaš um įrangur tryggingafélagsins Varšar sem er ķ eigu Arion banka. Žar segir aš mjög góšur gangur hafi veriš į sķšasta įri. „Vöršur var į töluveršri siglingu seinni hluta įrs 2024. Töluverš stęršarhagkvęmni er ķ tryggingarekstri og jukust tekjur trygginga um 10,6%. Samsett hlutfall var 89,9% en žaš er mjög sjaldgęft į Ķslandi aš tryggingarfélög nįi samsettu hlutfalli undir 90%.”
Veršmat 139 krónur
Jakobsson Capital hefur einnig gefiš śt nżtt veršmat į Ķslandsbanka upp į 139 krónur į hlut. Lokagengi į markaši ķ gęr var 124 krónur į hlut sem er um 12% munur.