Undanfarnar vikur og mánuði hafa fjölmiðlar verið duglegir að flytja fréttir af mikilli verðhækkun rafmyntarinnar bitcoin. Margir sérfræðingar benda þó á að verðþróun bitcoin sé í reynd aðeins smáfrétt og mun merkilegra sé hvernig bálkakeðjutæknin (e. blockchain), sem bitcoin og aðrar rafmyntir byggjast á, hafi alla burði til að gjörbreyta því hvernig viðskipti eru stunduð.

Þór Sigfússon hjá Sjávarklasanum segir bálkakeðjuna m.a. geta átt erindi við íslenskan sjávarútveg og að ekki sé seinna vænna fyrir fyrirtækin í greininni að leita leiða til að taka þessa nýju tækni í sína þjónustu. Sjávarklasinn birti á dögunum forvitnilega greiningu á notkunarmöguleikum bálkakeðju í sjávarútvegi þar sem kom í ljós að notkunarmöguleikarnir geta verið ótalmargir.

Örugg skráning

Bálkakeðjunni má best lýsa sem einni samræmdri skrá sem dreift er á marga staði. Það að skráin skuli ekki geymd á einum stað þýðir að enginn einn getur tekið sig til og breytt þeim upplýsingum sem skráin geymir, en að auki er tæknin þannig gerð að ekki þarf millilið til að halda utan um skrána.

Þór þykir auðveldast að skilja öryggi bálkakeðjunnar með því að bera hana saman við Harry Potter-bækurnar. „Ef ég tæki eina Harry Potter-bók og breytti henni, þá gæti ég ekki sannfært neinn um að breytti textinn væri í raun sá upprunalegi, nema ég tæki mig til og breytti sama texta í hverri einustu Harry Potter-bók hjá öllum bókasöfnum í heiminum.“

Í tilviki bitcoin er bálkakeðjan notuð til að skrásetja á öruggan og áreiðanlegan hátt hver á hvaða rafmynt, en í tilviki sjávarútvegsins mætti t.d. nota bálkakeðjuna til að halda utan um upprunaskráningar sjávarafurða eða gera sjálfvirka „forritanlega“ kaup- og sölusamninga þar sem greiðslur fara sjálfkrafa á milli aðila þegar búið er að fullnægja ákveðnum skilyrðum, s.s. um gæði vörunnar eða afhendingartíma.

Það öryggi sem bálkakeðjan býður upp á þýðir að hún hentar m.a. vel til að skrá rekjanleika-upplýsingar.

Brýnt að halda utan um uppruna og gæði

„Fyrir þær sakir á tæknin alveg sérstaklega erindi við atvinnugreinar sem framleiða hágæðavöru, líkt og íslenskur sjávarútvegur gerir. Það er brýnt fyrir okkur að halda utan um uppruna og gæði vörunnar og nota kerfi þar sem er illgerlegt eða ómögulegt að falsa skráningar. Kaupandinn getur þá stólað á að hann er að fá þá vöru sem honum hefur verið lofað,“ segir Þór.

Hann bætir við að matvælaframleiðendur um allan heim glími við matvælafölsun, en með bálkakeðjutækni skapist möguleiki á að smíða kerfi sem bjóða upp á ódýra og örugga upprunaskráningu og rekjanleika matvæla.

Samtalið við Þór í fullri lengd birtist í ViðskiptaMogganum fimmtudaginn 4. janúar.